In het leven van Ed van der Elsken zijn drie periodes te onderscheiden. De eerste betrof zijn verblijf in Parijs van 1950 tot 1955 waarin hij het leven deelde met de fotografe Ata Kandó. Zijn camera richtte hij in die jaren op een groep intellectuele 'hangjongeren' die hij in grofkorrelige zwart-wit foto's vastlegde. Hun gezamenlijke avonturen vormden het onderwerp van de beeldroman Een liefdesgeschiedenis in Saint-Germain-des Prés (1956), waarmee hij direct internationale bekendheid kreeg.

Na terugkeer in Amsterdam brak een periode van reizen aan, in 1957 te beginnen met een verblijf in Frans Equatoriaal Afrika, dat resulteerde in het oogstrelende boek Bagara (1958). In 1959-1960 maakte hij een wereldreis met zijn tweede echtgenote Gerda van der Veen. Het geplande fotoboek over deze wereldreis (Sweet Life) liet tot 1966 op zich wachten, en in de tussenliggende jaren concentreerde Van der Elsken zich op het maken van films. Zijn gefilmde zelfportret De verliefde camera werd in 1971 bekroond met de Staatsprijs voor Filmkunst, maar betekende tevens het einde van zijn tweede huwelijk.

Van 1971 tot zijn overlijden in 1990 woonde Van der Elsken met Anneke Hilhorst in Edam; een periode waarin hij verschillende malen naar Japan reisde en een aantal fotoboeken in kleur publiceerde. Toen zich in 1988 een ongeneeslijke ziekte openbaarde nam hij afscheid van het leven en zijn publiek met de ontroerende film Bye (1990).

Het leven van Ed van der Elsken draaide om de camera - met zichzelf als middelpunt. Maar hij verschool zich er nooit achter en gebruikte de camera vooral om contact te leggen met zijn 'tegenspelers'. In de fotografie en de film brak hij vanaf de jaren vijftig met bestaande beeldconventies. Hierdoor ontwikkelde hij zich tot een van de meest vooraanstaande Nederlandse beeldmakers uit de tweede helft van de vorige eeuw.

<< Terug