De bevrijding die geen bevrijding was

Beelden uit een vrouwenkamp

Er is slechts één film bekend van de viering van het einde van de oorlog in de Japanse kampen in Indonesië. Deze is gemaakt op 24 augustus 1945. De Tweede Wereldoorlog is dan officieel al negen dagen afgelopen, maar dat nieuws heeft de vrouwen die gevangen zitten in het Japanse concentratiekamp Aek Pamienke op Noord-Sumatra niet eerder bereikt. Zij vieren de capitulatie van Japan nu pas.

Het hijsen van de Nederlandse vlag

Ondanks dat ze het einde van de Tweede Wereldoorlog vieren, zijn de vrouwen in Aek Pamienke nog niet vrij. Ze mogen het kamp niet verlaten, omdat ze buiten het kamp hun leven niet zeker zijn. Toch hebben de vrouwen allemaal hun mooiste jurk aangetrokken, die ze speciaal voor deze gelegenheid hebben bewaard. Ze zijn sterk vermagerd, want eten was er - zeker de laatste maanden - maar weinig. Twee vrouwen klimmen op een verhoging: kampleidster Nora Prins en Ria Eikens. Ze hijsen de Nederlandse vlag, die ze drie jaar lang in het kamp verborgen hebben gehouden.

De camera waarmee de beelden zijn gemaakt, hebben de vrouwen al die jaren ook verstopt, want filmen en fotograferen was in de kampen ten strengste verboden. Heel hun gevangenschap, meer dan drie en een half jaar - waren ze voorbereid op het moment dat ze hun vrijheid eindelijk konden vieren.