Boze zeemeerman spreekt vloek uit over dorp

Een zeemeermin die voor de ondergang van een heel dorp zorgde? In veel volksverhalen uit oude vissersdorpen speelden figuren uit zee, vaak zeemeerminnen, een belangrijke rol. Ze konden voorspoed brengen, maar ook een vloek uitspreken over een dorp of stad. Een bekend verhaal komt uit Westenschouwen, een Zeeuws vissersdorp, dat in de 16e eeuw door de komst van een zeemeermin volledig verdwenen is. Wat is er met het dorp gebeurd?

Ontvoering van een zeemeermin
Vissers uit Westenschouwen vingen ver op zee een zeemeermin in hun netten. De bange zeemeermin smeekte om haar vrijlating, omdat ze op land niet kon leven. Maar de vissers namen het ‘zeewyf’, zoals ze haar noemden, toch mee aan wal. Waar de zeemeermin al bang voor was gebeurde helaas. Eenmaal op de kade stierf ze direct.

Boze man spreekt vloek uit over het dorp
De man van de zeemeermin zwom haar achterna. Uit woede over de ontvoering gooide haar man een handvol zand en wier in de haven van Westenschouwen. Een verwoestende storm trok over het dorp. De haven werd bedolven onder het zand, alleen de kerktoren bleef boven uitsteken. De vissers moesten uit nood het dorp verlaten, aldus de sage van vroeger.

Wat is er werkelijk gebeurd? Verzanding van haven en dorp
Tussen 1500 en 1530 werd de kust van de Oosterschelde meerdere keren getroffen door stormvloeden. Veel dorpen in dit gebied zijn bedolven onder het water en werden onbewoonbaar. Westenschouwen is uiteindelijk niet onder water gelopen, maar is verzand. Door verlies van land verderop aan de kust kwam er veel zand vrij, dat in de haven terecht kwam. Hierdoor was het voor de dorpelingen niet meer mogelijk om er te wonen en te werken in de visserij.

Resten van het dorp gevonden
Daar ons geloof in dergelijke verhalen tegenwoordig een stuk minder is, is het vrijwel zeker dat het vissersdorpje echt heeft bestaan. Met hulp van een metaaldetector kwamen tussen 1994 en 1996 metalen voorwerpen uit de 16e eeuw naar boven. Vervolgens zijn de resten van het dorp aan het licht gekomen tijdens het opspuiten van het strand in 2003 en 2011.