In 1579 vormden Holland, Zeeland en enkele andere gewesten en steden een bondgenootschap: de Unie van Utrecht. Voortaan zouden zij gezamenlijk de oorlog voeren tegen hun landheer, de Spaanse koning Philips II en zijn landvoogd de hertog van Alva.

De Unieleden spraken af om overal dezelfde belastingen te heffen. Met de opbrengst zou de oorlog worden gefinancierd. Van het voornemen om een uniform belastingstelsel in te voeren, kwam in de praktijk echter nauwelijks iets terecht, met uitzondering van de heffing van convooi- en licentgelden (een soort douanerechten), die een duidelijk algemeen belang diende, te weten: de financiering van de bescherming ter zee, zowel van de verbonden provincies, als de koopvaarders en de vissers.

In 1588 sloten de gewesten Holland, Zeeland, Utrecht, Friesland, Groningen, Gelre en Overijssel zich nog nauwer aaneen in een Republiek der Verenigde Nederlanden. Tot elke prijs zou de nieuwe Republiek haar zelfstandigheid tegen de Spaanse vijand verdedigen.

Ieder gewest bracht naar draagkracht een gedeelte van de kosten op (het quotenstelsel). Zij hieven daarvoor naar eigen inzicht allerlei belastingen. De afspraak om producten als laken, vee, goud, zilver, bier, wijn en zout overal, op dezelfde wijze te belasten, werd niet nagekomen.

< Vorige periode: 1300-1579   |   Volgende periode: 1795-1814>

Terug naar de pagina Beknopte geschiedenis van de belastingen.