Het Gruuthusehandschrift: seks, drank en de heilige maagd Maria

In het begin van de 15e eeuw was Brugge een rijke stad die bruiste van de handel, muziek, cultuur en kunst. In dit Brugge is tussen 1405 en 1410 het Gruuthusehandschrift ontstaan: een handgeschreven boek met liederen, gebeden en gedichten.

De invloed van de levendige stad is duidelijk terug te vinden in het Gruuthusehandschrift. Naast gedichten over de maagd Maria staat het boek vooral vol met liederen over seks, dronkenschap en de liefde. Wat dat betreft is er de afgelopen eeuwen weinig veranderd in de muziek!

Uniek in de Nederlandse literatuur

Een handschrift als het Gruuthusehandschrift, vol liederen die we uit geen enkele andere bron kennen, is uniek. Het is dan ook veelvuldig bestudeerd en een van de belangrijkste stukken van de Middelnederlandse literatuur.

Hoe het boek precies tot stand is gekomen weet niemand, maar experts denken dat het werkexemplaar was van een groep musici, kunstenaars en dichters. Het boek heeft namelijk niet de uitgebreide versieringen die je normaal gesproken zag wanneer een handschrift was gemaakt in opdracht van een rijke opdrachtgevers. Waarschijnlijker is dat de verzameling liederen werd gebruikt bij voordrachten en optredens bij allerlei feestelijke gelegenheden.

Bijzondere muzieknotatie

Wat het Gruuthusehandschrift extra bijzonder maakt is de muzieknotatie. Deze is namelijk niet compleet waardoor we niet precies weten welke noten bij welke woorden horen. Hedendaagse uitvoeringen van de liederen uit het Gruuthusehandschrift klinken daardoor allemaal anders.

Het bekendste lied in de bundel is het Egidiuslied. De KB en Huygens-ING maakten een rapportage over dit lied en het handschrift in het algemeen. Hieronder is deze rapportage te bekijken.