Cookies

Deze website maakt gebruik van cookies voor het optimaliseren van de gebruikservaring.

  • functionele cookies

    Functionele cookies zijn noodzakelijk om de goede werking van deze website te garanderen. 

  • analytische cookies

    Cookies van Google Analytics en Hotjar worden door deze website gebruikt voor het anoniem analyseren van het gebruik van de website. 

  • tracking

    Deze website maakt optioneel gebruik van de zogenaamde Facebookpixel (tracking cookie) om advertenties te plaatsen die voor jou interessant kunnen zijn. Meer informatie over de privacy-aspecten hiervan is te vinden op Facebook

Ga naar content
Sla hoofdafbeelding over
Rupsenobservatie van Jan Christiaan Sepp. Teylers Museum.
i

Flora en fauna

Voor een kwartje naar de leeuwen of olifanten. Wie wil dat nu niet? Lees hier over de kwartjesmaand die dierentuin Artis invoerde om toegang voor iedereen mogelijk te maken. Lees ook over de speciale band tussen mens en dier. De emoties kunnen dan ook hoog oplopen als een geliefd huisdier iets overkomt, zoals het hondje van Adriaantje. En waar komt de tulp eigenlijk vandaan? De Nederlandse velden staan vol met deze kleurrijke bloem. Maar voordat de tulpenbollen in Nederland opkwamen legden ze een weg af via Azië en Turkije.  

Floriade: vroeger en nu

Toeristen tussen de bloembollen op de foto in de Floriade, 1982 Amsterdam. Nationaal Archief
i

Het is een oase van de mooiste bloemen en planten uit alle windstreken. Eens in de tien jaar vindt de wereldtentoonstelling Floriade plaats in Nederland. In 2022 komen kenners op het gebied van tuinbouw vanuit de hele wereld samen in Almere. Maar hoe zagen de Floriadeparken er vroeger uit?

Bekijk foto's van vroeger Ga naar artikel

Adriaantje verliest haar geliefde hondje

i

Al eeuwenlang is de hond een geliefd huisdier. Zo kunnen de emoties hoog oplopen als deze trouwe viervoeter iets overkomt. Adriaantje Booterhoek was behoorlijk ontstemd toen op 13 mei 1737 haar hondje werd doodgeschoten.

Lees over Adriaantje Ga naar artikel

Voor een kwartje naar de olifanten

Ingang van Artis in 1958, Nationaal Archief, Anefo
i

Voor slechts 25 cent naar Artis, wie wil dat nu niet? In het verleden kon het! Voor een klein bedrag liep je zo door het fraaie ijzeren hek de oudste dierentuin van Nederland binnen. Maar, dit kon alleen in de maand september.

Lees over Artis vroeger Ga naar artikel

Waar komt de tulp vandaan?

i

De tulp heeft een lange weg afgelegd, voordat het in de zeventiende eeuw naar Nederland kwam. De kleurige bloem komt oorspronkelijk uit het hooggebergte van Centraal-Azië. Maar bloeide eerst nog rijkelijk in Turkije.

Lees over de geschiedenis van de tulp Ga naar artikel

Metamorfose van de reuzenvlinder

Tekening van Maria Sybilla Merian van Universiteitsbibliotheek Utrecht.
i

Al vanaf haar geboorte in 1647 was Maria Sibylla Merian omringd door kunstenaars. Het was dan ook niet vreemd dat ze na haar huwelijk met kunstschilder Johann Andreas Graff interesse kreeg voor tekenen. Ze verdiepte zich voornamelijk in insecten. Met veel geduld kweekte ze rupsen, die tot prachtige vlinders ontpopten. Hun metamorfose legde ze vast in twee boeken, die haar man uitgaf in 1679 en 1683.

Lees over deze bijzondere illustraties Ga naar artikel

Eerste ananas op Hollandse bodem gekweekt

Tekening van Maria Sibylla Merian, ananas met kakkerlakken, geschat 1701-1705. Bron: RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis.
i

Agnes Block, geboren in 1629, groeide op in een tijd dat vrouwen nog niet konden studeren. Maar haar liefde voor planten was zo sterk, dat ze zich als een ware onderzoeker toelegde op het kweken van exotische plantensoorten. Agnes moet een serieus meisje zijn geweest dat ‘zonder wulps vermaak te zoeken’ het liefst in haar kamer zat te lezen.

Lees over Agnes Block Ga naar artikel

Balinese fabel

Balinese tekening door I. Ketut Gedé. Digital Collections Universitaire Bibliotheken Leiden, uit nalatenschap van Van der Tuuk.
i

Deze Balinese tekening toont de fabel van de stier, de tijger en de palmwijngaarder Papaka. De tijger schept op dat hij hoger staat dan de als huisdier getemde stier. Omdat hij in staat is mens en dier te doden, zou hij voor beiden niets hoeven te vrezen.

Naar de Balinese fabel Ga naar artikel

Vogels in de wetenschap

i

In de zeventiende en achttiende eeuw groeit de wetenschappelijke studie van de natuur. Er ontstaat een grote verzameldrang van alles dat de natuurlijke wereld te bieden heeft. De basis voor de ornithologie - vogelkunde - zoals we dat nu kennen, wordt dan gelegd.

Lees over vogels in de wetenschap Ga naar artikel

Wikipedia uit de middeleeuwen

Mensen met grote voeten, Der nature bloeme, Van Maerlant. Koninklijke Bibliotheek.
i

Het middeleeuwse handschrift van Jacob van Maerlant is een vroege voorloper van onze Wikipedia. Der naturen bloeme, uit circa 1350,  bevat prachtige illustraties van de natuur. Maar misschien wel belangrijker: het is voor het eerst in het Nederlands geschreven, in plaats van Latijn, dat tot die tijd gangbaar was.

Wikipedia uit de middeleeuwen Ga naar artikel

Rariteiten met een missie

Beer Joseph, Missiemuseum Steyl, Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, auteur Serge Technau.
i

In 1875 is het Missiemuseum Steyl opgericht door Arnold Janssen, met als doel de paters van Societas Verbi Divini (Gezelschap van het Goddelijk Woord) voor te bereiden op hun missie. De paters gingen op reis naar verre landen om de bevolking te bekeren tot hun godsdienst. De collectie van het Missiemuseum leerde hen over ‘de eenheid van de schepping’ en toont een indruk van het leven in de te bezoeken gebieden.

Lees over deze rariteiten Ga naar artikel

Plantendokter Johanna Westerdijk

Johanna Westerdijk, rond 1948. Publiek domein.
i

Planten kunnen, net als mens en dier, ziek worden. Wanneer oogsten op het land mislukken wordt dit veelal veroorzaakt door plantenziekten, waaronder schimmels.  Johanna Westerdijk bracht veel kenmerken van ziekten aan het licht. Haar kennis wordt nog steeds wereldwijd toegepast. 

Plantendokter Johanna Westerdijk Ga naar artikel

Botanische tuin Kebun Raya

Spelen in de plantentuin in Buitenzorg, Bogor 1920-1935, fotograaf onbekend, TM 30022607, Koninklijke Instituut voor de tropen/ Tropenmuseum.
i

In 1817 werd de botanische tuin Kebun Raya op Java, in Indonesië, aangelegd. De tuin ligt in de huidige grote stad Bogor en is de oudste botanische tuin in Zuidoost-Azië. Het doel van de tuin was enerzijds om er planten te telen, maar ook om te onderzoeken of gewassen, zoals koffie, rubber en kina productie voor de handel konden leverden.

Lees over deze botanische tuin Ga naar artikel

Mammoetbotten gevonden in Drenthe

i

De natuur is altijd een geliefd onderwerp geweest in de wereld van tijdschriften. Van oudsher is Nederland rijk aan natuurorganisaties die hun eigen tijdschrift uitgeven. Zo gaan het Natuurhistorisch Maandblad en Basteria terug tot het begin van de 20e eeuw. Eén van de eerste natuurbladen verscheen in 1896, namelijk De Levende Natuur.

Mammoetbotten gevonden in Drenthe Ga naar artikel

Pioniers in de natuurfotografie

Kluut op een nest met twee eieren door Adolphe Burdet. Museon/Omniversum.
i

Het fotograferen van de natuur is voor velen een geliefde hobby. Op sociale media vind je dan ook de prachtigste landschappen. Met de camera’s van tegenwoordig is het maken van een goede foto een stuk makkelijker geworden. Een eeuw geleden was hier vooral veel geduld en creativiteit voor nodig.

Pioniers in de natuurfotografie Ga naar artikel

Het verloren oerbos

Beekbergerwoud, kaart uit 1866. MijnGelderland.
i

Als je op een kaart uit de negentiende eeuw kijkt dan zie je vlak onder Apeldoorn een oerbos, ook wel Het Beekbergerwoud. Een moerasachtig gebied, dat lastig te begaan was. Vanwege de onaangetaste natuur was het een geliefde plek bij plantkundigen.

Een kijkje in het oerbos Ga naar artikel