Cookies

Deze website maakt gebruik van cookies voor het optimaliseren van de gebruikservaring.

  • functionele cookies

    Functionele cookies zijn noodzakelijk om de goede werking van deze website te garanderen. 

  • analytische cookies

    Cookies van Google Analytics en Hotjar worden door deze website gebruikt voor het anoniem analyseren van het gebruik van de website. 

  • tracking

    Deze website maakt optioneel gebruik van de zogenaamde Facebookpixel (tracking cookie) om advertenties te plaatsen die voor jou interessant kunnen zijn. Meer informatie over de privacy-aspecten hiervan is te vinden op Facebook

Ga naar content

Geheugen van Nederland

Het XXL-gezin uit vroeger tijden

i
Familie

Onze Johan, ons Tien, onze Linard, ons Annie, ons Truus, onze Chris, onze Gerrit, onze Wim, ons Miep, onze Pieter en natuurlijk ons mam en ons pap. Je kunt het je bijna niet meer voorstellen. Maar niet zo lang geleden was een gezin met meer dan tien kinderen geen bijzonderheid in Noord-Brabant. Onder invloed van de katholieke kerk zijn er generaties lang grote gezinnen ontstaan.

Bekijk de foto's van deze grote gezinnen Ga naar artikel"

Beroemde gipsdokter Mathijsen

Afbeelding van uitvinder van het gips; Nederlandse arts Antonius Mathijsen
i
Uitvindingen

Tegenwoordig is het breken van een bot meestal geen levensbedreigende situatie meer. Dit komt door het gipsverband, dat is uitgevonden door de Nederlandse arts Antonius Mathijsen. 

Lees over deze uitvinding Ga naar artikel"

Twee zusjes uit Congo in een weeshuis in Nijmegen

i
Familie

Alina en Johanna zijn zeven en tien jaar oud als ze in de Weesinrichting Neerbosch komen wonen. De twee zusjes hebben een voor die tijd ongebruikelijke reis afgelegd. In 1889 reisden ze zonder ouders van Congo naar Nederland. Hoe zijn ze hier terecht gekomen? En hoe verging het leven in Nederland hen?

Lees over de zusjes Ga naar artikel"

Op de vlucht voor de Hongaarse Opstand

i
Reizen

In de jaren vijftig van de vorige eeuw viel Hongarije onder het communistische bewind van de Sovjet-Unie, het huidige Rusland. In 1956 kwam het Hongaarse volk hier massaal tegen in opstand. Wel 225.000 Hongaren sloegen op de vlucht.

Lees over de Hongaarse vluchtelingen Ga naar artikel"

Strijd om betaalbare woningen

i
Wonen

In de jaren zeventig van de vorige eeuw ontstond onrust over beschikbare woningen in de grote steden. De woningnood nam toe, veel woningen waren in slechte staat en de huurprijzen waren hoog. Zo vroeg de wederopbouw van het centrum van Rotterdam veel aandacht, waardoor omliggende stadswijken verpauperden.

Lees over strijd om woningen Ga naar artikel"

Millenniumbug: een ramp die niet kwam

i
Maand van de Geschiedenis 2022

De oudejaarsavond van 1999 is de geschiedenisboeken ingegaan. Uiteindelijk niet om wat er gebeurde, maar om wat er níet gebeurde. Wereldwijd heerste een ware ‘millenniumpaniek’. Misschien zouden zelfs vliegtuigen uit de lucht vallen!

Lees over het probleem met de computers Ga naar artikel"

Familiefoto’s uit het koloniale verleden

i
Familie

Op foto’s uit het koloniale verleden van Indonesië is te zien dat Europese mannen in het huwelijk traden met Aziatische vrouwen. Deze vrouwen hadden vaak geen rechten over hun eigen kinderen, zoals westerse vrouwen in die tijd wel hadden. Dit leverde familiebanden op, waarvan soms alleen de foto’s het bewijs vormden.

Lees over familiefoto's Ga naar artikel"

Vette hap uit de muur

i
Eten en drinken

Het afhalen van gefrituurde gerechten bij de snackbar is al zeker zeventig jaar een gebruik voor miljoenen Nederlandse huishoudens. Er is geen ander bedrijfsconcept te bedenken dat internationaal zo karakteristiek is voor de Nederlandse keuken als onze snackbar.

Lees over afhaalfrituur Ga naar artikel"

Voor een kwartje naar de olifanten

Ingang van Artis in 1958, Nationaal Archief, Anefo
i
Flora en fauna

Voor slechts 25 cent naar Artis, wie wil dat nu niet? In het verleden kon het! Voor een klein bedrag liep je zo door het fraaie ijzeren hek de oudste dierentuin van Nederland binnen. Maar, dit kon alleen in de maand september.

Lees over Artis vroeger Ga naar artikel"

Joodse liefde in oorlogstijd

Edie van Biene en Sonja Rood treden in het huwelijk.
i
Liefde

De Duitse bezetting tijdens Tweede Wereldoorlog leek het dagelijks leven stil te leggen. Maar de liefde vond ook in tijden van oorlog haar weg. Met de toenemende anti-Joodse maatregelen werd er juist binnen de Joodse gemeenschap veel getrouwd. 

Lees meer over bijzondere liefdes Ga naar artikel"

Huizen van aankomst

Foto van een vrouw die de was ophangt in Woonoord De Schattenberg in 1950; het voormalig kamp Westerbork. De eerste Indische Nederlanders arriveerden op 4 juli 1950 en verbleven daar tot 1951, toen het kamp werd vrijgemaakt voor Molukse bewoning. Bron: Nationaal Archief.
i
Wonen

Na de Tweede Wereldoorlog arriveerden zo’n honderdduizend Indische Nederlanders in Nederland. De woningnood was zo hoog dat op allerlei plekken naar woonruimte gezocht moest worden. Soms ook op minder aangename plaatsen, zoals voormalig Kamp Westerbork.

Lees over aankomst Indische Nederlanders Ga naar artikel"

Liga: het voorverpakte koekje

Verpakkingsmateriaal uit het archief van de LIGA fabriek
i
Uitvindingen

De Liga-koek met het vrolijk lachende kind op de rode verpakking. Het is één van de bekendste Nederlandse reclame-uitingen. Toch is het succes van Liga niet alleen te danken aan de slimme promotie van het merk. De koeken waren heel hygiënisch, per stuk verpakt en goed betaalbaar. Rond 1920 was dit een primeur en erg slim in een tijd waarin de kindersterfte hoog was. 

Lees meer over uitvindingen Ga naar artikel"

“Ze zeggen dat ik geen meid ben”

Sporthelden

24,1 seconden... In 1950 maakte Foekje Dillema furore door de snelste atlete van de wereld te worden met een record op de 200 meter. Hiermee stootte ze ‘de snelste huisvrouw ter wereld’, Fanny Blankers-Koen, van de troon. Vanwege haar mannelijke verschijning werd Foekje regelmatig uitgemaakt voor een man. Drie weken na haar recordrace werd ze opgeroepen voor een geslachtstest. Foekje weigerde de test en werd voor het leven geschorst.

Meer over Foekje Dillema Ga naar artikel"

Herinneringen van stof

Bevrijdingsrok Kunstmuseum Den Haag op een mannequin
75 jaar bevrijding

Kleurrijke patchwork rokken, gemaakt van stukjes stof met symbolische waarde. Na de bevrijding maakten vrouwen in heel Nederland een Feestrok of Bevrijdingsrok. Hierin verwerkten ze persoonlijke ervaringen, zoals bijzondere data. Zo waren de rokken niet alleen een symbool voor vrijheid, maar ook een persoonlijke herinnering. Nu, 75 jaar later, maken Nederlanders opnieuw Bevrijdingsrokken. Op deze manier staan zij stil bij onze vrijheid in coronatijd.

Lees meer over de bevrijdingsrok Ga naar artikel"

Hanso Idzerda: van uitvinder naar spion

Portret uitvinder radiolamp Hanso Idzerda
i
Uitvindingen

Tot 1917 is de ether verboden terrein voor particulieren. Toch zijn amateurs al volop bezig om met zelfgebouwde ontvangers radiografische boodschappen te ontvangen. De Friese ingenieur Hanso Idzerda wil van radio een medium maken voor de massa. Als uitvinder en bouwer van radiotoestellen ziet hij een afzetmarkt voor zijn producten.

Lees verder over Idzerda Ga naar artikel"
Sla social media over
Sla informatie over

Over Geheugen van Nederland

Foto-archieven, historische documenten, archeologische vondsten, kunstvoorwerpen, films, kranten en boeken: steeds meer erfgoed is tegenwoordig online te vinden en te gebruiken. Samen vertelt dit digitale erfgoed talloze bijzondere verhalen. De campagne Geheugen van Nederland geeft deze verhalen een podium.

Meer over Geheugen van Nederland