Strijd om betaalbare woningen

In de jaren zeventig van de vorige eeuw ontstond onrust over beschikbare woningen in de grote steden. De woningnood nam toe, veel woningen waren in slechte staat en de huurprijzen waren hoog. Zo vroeg de wederopbouw van het centrum van Rotterdam veel aandacht, waardoor omliggende stadswijken verpauperden. De wijk Delfshaven kwam in handen van particulieren met grote aantallen huizen in hun bezit, die ze vervolgens voor hoge prijzen verhuurden. De bewoners van de wijk protesteerden in 1977 tegen nieuwe huurverhogingen.

In Amsterdam ontstond een krakersbeweging in reactie op de stadsvernieuwing, met alle gevolgen van dien. Het begon met een groep mensen die voor pasgetrouwde vrienden een dichtgespijkerd huis kraakten, uit protest tegen de woningnood in de stad. Deze actie kreeg veel publiciteit en al gauw werden meer huizen gekraakt.

Kraken werd in de loop van de tijd een politiek middel, dat in 1980 tot een hoogtepunt kwam. Krakers hadden een pand aan de Vondelstraat tot zich genomen. Uiteindelijk waren 1500 man van de Mobiele Eenheid en zes tanks nodig om de barricaden opzij te schuiven en het pand te ontruimen. Ook de inhuldiging van Beatrix als Koningin in 1980 verliep zeer gespannen. Krakers wilden de Dam bestormen met de leus ‘Geen woning, geen kroning’ en konden met moeite door de politie worden tegengehouden.

Veel gekraakte panden zijn in de loop van de tijd weer ontruimd, maar sommige hebben een legale status gekregen en worden nu gebruikt als woonruimte, concertzaal of vrijplaats. Daarnaast zijn veel van de idealen van krakers gebleven. Zo is het transformeren van leegstaande panden, het hergebruik van bouwmateriaal en gezamenlijk wonen erg populair geworden.