Cookies

Deze website maakt gebruik van cookies voor het optimaliseren van de gebruikservaring.

  • functionele cookies

    Functionele cookies zijn noodzakelijk om de goede werking van deze website te garanderen. 
  • analytische cookies

    Cookies van Google Analytics en Hotjar worden door deze website gebruikt voor het anoniem analyseren van het gebruik van de website. 
  • tracking

    Deze website maakt optioneel gebruik van de zogenaamde Facebookpixel (tracking cookie) om advertenties te plaatsen die voor jou interessant kunnen zijn. Meer informatie over de privacy-aspecten hiervan is te vinden op Facebook
Ga naar content
Bevrijding

De bevrijding van Nederland

Na vijf zware oorlogsjaren wordt Nederland in 1945 bevrijd van de Duitsers. Wie is niet bekend met de beelden? Als de eerste Amerikaanse tanks Limburg binnenrijden staan duizenden enthousiaste mensen hen op te wachten. Ze zwaaien met Nederlandse vlaggetjes en klimmen op de tanks. De soldaten delen chocolade, sigaretten en panty’s uit onder de bevolking. Mensen hossen over straat, de ontlading is enorm. Maar de bevrijding gaat ook gepaard met groot leed. 

Sla afbeelding over
Bevrijding: de geallieerde troepen komen aan in Eindhoven
i

Maandenlange strijd
Niet heel Nederland wordt tegelijk bevrijd. Terwijl het zuiden stap voor stap bevrijd wordt, is het noorden van het land nog altijd bezet. Nadat de eerste geallieerde soldaten begin september 1944 voet op Nederlandse bodem zetten, duurt het nog acht maanden tot de Duitse overgave begin mei 1945. Acht lange maanden vol grootschalige oorlogsgeweld, een hongerwinter en toenemende Duitse terreur.

Chaos en rouw
Al snel na de bevrijding maakt de vreugde plaats voor het besef wat de oorlog heeft aangericht. Het land is leeggeroofd, vernield en onder water gezet. Honderdduizend Nederlandse joden, duizenden gevangenen en dwangarbeiders en het merendeel van de Roma en Sinti komen nooit meer naar huis. Voor de mensen die wel terugkeren uit concentratiekampen, onderduikadressen en krijgsgevangenschap, is de opvang slecht geregeld. Honderdduizenden Nederlanders zijn ziek, getraumatiseerd of zijn hun huis kwijt. Er is tekort aan alles: woningen, meubels, brandstof, kleding en eten.

Sla afbeelding over
Foto van Vernielingen in Arnhem door Amerikaanse bommenwerpers
i

Wraak
Voor een grote groep mensen is het einde van de oorlog helemaal geen bevrijding. Integendeel. Oorlogsmisdadigers en mensen die de Duitsers hielpen worden opgepakt en onder erbarmelijke omstandigheden opgesloten. De behoefte aan wraak is groot. Voor een eerlijk proces is nog geen tijd. De kleinste verdenking is al genoeg om iemand op te sluiten, waardoor ook veel onschuldige mensen worden gestraft. Meisjes die een relatie hadden met Duitse militairen worden kaalgeknipt, winkels van NSB’ers vernield.

Bevrijding van de Japanse kampen
Voor (toen nog) Nederlands-Indië betekent het einde van de Tweede Wereldoorlog het begin van de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog. Twee dagen na de Japanse capitulatie roepen de Indonesische leiders Soekarno en Hatta de onafhankelijke Republiek Indonesië uit. Er volgt een periode van chaos en geweld. Er zijn nog geen Nederlandse troepen aanwezig; Britse militairen controleren enkele strategische plekken. Voor hun eigen veiligheid moeten de in zogenoemde Jappenkampen opgesloten Nederlanders en Indische Nederlanders daar blijven. De verslagen Japanners krijgen ironisch genoeg de opdracht hen te beschermen. Echte bevrijding, van zowel de kampgevangenen als het Indonesische volk is nog ver weg.