Cookies

Deze website maakt gebruik van cookies voor het optimaliseren van de gebruikservaring.

[2]
[1]
Ga naar content

De Elfstedentocht

Je ziet het aan de prestaties op internationale schaatsevenementen: Nederland is een schaatsland. Zodra het vriest, binden we de ijzers onder. Het bekendste voorbeeld van de schaatsgekte is de Elfstedentocht. “Als het vriest, ontdooien de Friezen”, wordt gekscherend gezegd. 

Er is geen plek in Nederland waar zo veel aaneengesloten water is: meer dan de helft van Friesland bestaat uit water. De waterwegen tussen elf Friese steden vormen het 200 kilometer lange traject van de Elfstedentocht. Op 2 januari 1909 wordt de eerste officiële Elfstedentocht gereden terwijl het regent en de dooi al inzet. Minne Hoekstra, theoloog van beroep, is de eerste officiële winnaar. 

Sla afbeelding over
i

(Klik voor volledige afbeelding)
Kaart waarop ijsmeester Piet Venema de ijsdiktes en knelpunten heeft ingetekend 

Een eeuwenlange traditie

Het was voor Friezen al eeuwen een traditie - om zodra het mogelijk was - de elf steden van Friesland op de schaats in één dag te aan te doen. Piet Mulier (Witmarsum, 1865) registreerde in 1895 als eerste een recordrit langs de elf steden. Mulier zette zich daarna jaren in om een officiële tocht over 200 kilometer te organiseren. Het ging er hem niet per se om dat de tocht in Friesland zou worden gehouden. Hij lobbyde bij alle Nederlandse ijsbonden, maar nergens kon een route van 200 kilometer worden uitgezet, zoals in Friesland. 

Koud genoeg

Iedere winter hoopt Nederland op een Elfstedentocht. Inmiddels is het alweer geleden van 1997, sinds de laatste Elfstedentocht! ‘It giet’ dus al langer dan ooit tevoren niet ‘oan’. Niet zo vreemd, want de winters worden steeds minder streng en het ijs moet wel overal dik genoeg zijn. Daarvoor zijn langere periodes van strenge vorst vereist. Volgens statistieken van het KNMI is de kans op een periode die koud genoeg is voor een Elfstedentocht nu ongeveer eens in de twaalf jaar. 

Sla link over

Meer informatie over de kaart van de Elfsteden-route op 4 januari 1997

Leestijd Bekijk de kaart, ingetekend door ijsmeester Piet Venema, in detail Ga naar Fries Scheepvaart Museum
Sla link over

Dompel je onder in de geschiedenis van de Elfstedentocht

Kijktijd Bij Beeld en Geluid kan je vele Polygoonjournaals bekijken over de Tocht der Tochten Ga naar Beeld en Geluid